O tranach słyszał każdy. Wraz z nastaniem okresu jesiennego jego reklamy wróciły na ekrany telewizorów. Sięgamy po nie przede wszystkim, by zwiększyć odporność organizmu. Mają korzystnie wpływać na pracę mózgu oraz działać profilaktycznie, m.in. zapobiegając chorobom układu krążenia.

Jak jest faktycznie? Przygotowując ten wpis natknęłam się na kilka anty-tranowych artykułów (m.in. ten). Autorzy przedstawiają w nich trany, jako źródła pestycydów, metali ciężkich, antybiotyków i wszelakich „paskudztw”, jakimi są karmione ryby w hodowlach, które nastawione są na produkcję masową. Nie neguję takich informacji. Niestety nie tylko z tranem tak jest. Produkcja wielu rzeczy – ziół, zbóż, warzyw, mięs, a także ryb- nastawiona jest na coraz większe zyski. A że i popyt na kupno tego wszystkiego rośnie to i producenci wykorzystują coraz to nowsze „patenty” na zwiększenie zbiorów przy jak najmniejszym nakładzie pieniężnym, obszarowym (łowiska, pola uprawne). Jednakże tak, jak w czasach szkolnych denerwowała mnie zbiorowa odpowiedzialność klasy (jeden urwis, a manto dostawała cała klasa…) tak i w tym wypadku denerwuje mnie generalizowanie, że wszystkie trany są po prostu złe. Diabeł tkwi w szczegółach. Trzeba po prostu być świadomym konsumentem i czytać, czytać i jeszcze raz czytać etykiety produktów. Z tranami o tyle jest to problematyczne, że nie wiele producentów umieszcza na opakowaniu dokładny skład! Nie wiem dlaczego nie jest to wymagane przez odgórne przepisy. Możemy dowiedzieć się najczęściej ile jest kwasów omega, NNKT, wit.D itp. Ale dokładnego składu – w ilu % jest to tran z dorsza, a ile bierze się go np. z sardynek – znajdziemy na nielicznych tranach.

Należy zwrócić uwagę, że nazwa „tran norweski” wcale nie musi oznaczać, że tran pochodzi z ryb czystych wód norweskich. Ryby mogą pochodzić z bardziej zanieczyszczonych łowisk, a jedynie produkcją tranu zajmuje się norweska firma – stąd w nazwie „norweski”.

Jak wybrać dobry tran?

  1. trzeba sprawdzić zawartość kwasów omega. Bardzo ważny jest ich stosunek. Idealna z punktu widzenia żywieniowego proporcja między kwasami omega-6 a omega-3 wynosi 2:1 (maksymalnie ta proporcja może wynosić 5:1). A co jeżeli kwasów omega-6 jest jeszcze więcej? Otóż wtedy ich działanie zaczyna mieć charakter prozapalny. Czyli oddziaływają niekorzystnie na nasz organizm, czyniąc warunki korzystne do tworzenia się stanów zapalnych w naszym organizmie.

Ale ile konkretnie ma być tych kwasów? Wg najnowszych Norm Żywienia, wydanych w 2017 roku prze IŻŻ (Instytut Żywności i Żywienia) dla dzieci od 2 r.ż. oaz osoby dorosłe przyjmuje się dzienne zapotrzebowanie kw. Omega-3 (czyli głównie kwasów DHA+EPA) 250 mg/dobę. W kwestii kwasów omega 6 normę należy obliczyć sobie indywidualnie, ponieważ w Normach Żywienia znajdziemy jedynie adnotacje, że powinno ich być 4% z całkowitego zapotrzebowania energetycznego

2) trzeba sprawdzić zawartość wit. D. Zazwyczaj wg producenta w dawce jest zawarta taka ilość wit. D, aby pokryć nasze dzienne zapotrzebowanie, ale szkopuł tkwi w tym, że często producenci opierają się na starych „Normach Żywienia”, a tymczasem te najaktualniejsze pochodzą z 2017 roku (poprzednie z 2012), wydane zostały przez Instytutu Żywności i Żywienia i każdy może je sobie pobrać tutaj) – więc każdy może sobie sprawdzić, jakie ma zapotrzebowanie na wit. D.

3) trzeba także sprawdzić zawartość innych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – E, A. Tak jak zawartość wit. D i E jest pożądana, tak z dużą zawartością wit. A byłabym ostrożna. (tutaj możecie przeczytać dlaczego).

4) oczywiście na koniec – ile tranu należy spożyć w ciągu dnia – przełożenie na pojemność i aspekt cenowy danego tranu.

Kiedy stosować?

Suplementację tranem, a właściwie chodzi tu głównie o kwasy omega (3 i 6) i wit.D, zaleca się w szczególności w okresie jesienno-zimowym. Warto przyjmować go również po przebytej chorobie, aby przyspieszyć powrót do formy oraz wzmocnić organizm po przyjmowaniu różnych lekarstw (w tym antybiotyków).

Także to moje takie mini kompendium wiedzy na temat tranu. Mam nadzieje, że przedstawione przeze mnie informacje okażą się dla Was pomocne. Napiszcie co sądzicie o tranach? Czy Waszym zdaniem pomocna jest jego suplementacja? Pozdrawiam i do usłyszenia! smiley